Het Neko project
‘Neko’ is Japans voor ‘kat’. Het Neko project, een reizende tentoonstelling, verzamelt het werk van meer dan 80 Japanse kattenliefhebbers én fotografen. Het is een initiatief van de experte in Japanse hedendaagse kunst Sophie Cavaliero.
De tentoonstelling hield een tijdje halt in de Antwerpse galerie Ibasho van Japankenners Annemarie Zethof en Martijn Van Pieterson. We waren erbij en het was de trip meer dan waard. Een ruime selectie foto’s werd bovendien gebundeld in een prachtig kattenfotoboek. Het schittert nog altijd op onze salontafel.
Waar anders dan in het land van de rijzende zon, is de liefde voor de kat dieper geworteld? ‘Nekograaf’ of ‘kattenfotograaf’ is er een officieel beroep en de maneki neko waait je op elke straathoek geluk toe. En om aan de collectieve rat race te ontsnappen, zoeken de Japanners massaal hun heil in kattencafés. Veel beter dan een bakje troost. Bovendien symboliseert de kat onafhankelijkheid, lees vrijheid, in een land waar samenleven soms aanvoelt als een keurslijf.
Voor hen die de tentoonstelling gemist hebben, kozen Annemarie en Martijn op onze vraag hun 10 favoriete foto’s.
© Martijn Van Pieterson met 2 gezinsleden
De selectie van Annemarie en Martijn
Martijn: “Yuko Fukagawa is wat ze noemen een nekograaf, iemand die zich toelegt op het fotograferen van katten, maar ze doet dit op een zeer kunstzinnige en geïnspireerde manier. Deze foto geeft zowel het karakter van Japan als van katten fantastisch weer en was dan ook een van de meest succesvolle foto's van onze tentoonstelling.”
© Yuko Fukagawa - Neko Machi Danto
Martijn: “Naoyuki Ogino is een heel versatiele fotograaf die zowel digitaal als analoog werkt en verschillende print technieken gebruikt. Zijn werk richt zich op de tradities van Japan en hij is een van de weinige fotografen die in de beroemde Geisha-scholen van Kyoto mag fotograferen. The Little Deity is een serie gemaakt in een van deze scholen met de huiskat van de school in de hoofdrol.”
© Naoyuki Ogino - The Little Deity
Martijn: “Koji Onaka is naast bekend fotograaf ook groot kattenliefhebber. Hij heeft zelfs een boek uitgebracht dat ‘Lucky Cat’ heet, een van de vertalingen van het Japanse begrip Maneki Neko (letterlijk wenkende kat), een eeuwenoud symbool dat door veel restaurants en handelszaken wordt gebruikt als talisman voor voorspoedige zaken.”
© Koji Onaka - Maneki Neko
Martijn: “Voor sommige fotografen was het een interessante uitdaging te werken rond het thema katten. Kumi Oguro, een Japanse fotografe die in Antwerpen woont, maakt normaal gezien foto's met filmische scènes van mensen. Speciaal voor het Neko project maakte zij een reeks associaties met katten.”
© Kumi Oguro
Martijn: “Mika Horie is een kunstenaar die zelf haar papier maakt van hout van de gampi boom en haar foto's hierop print met de cyanotypie techniek. Ze fotografeert haar omgeving en had een paar vriendelijke buurtpoezen gevonden die gewillig wilden poseren voor het Neko project.”
© Mika Horie - Faint Sound II
Martijn: “Masakazu is een nekograaf die veel succes oogstte op onze tentoonstelling. Dit is een prachtig, intiem portret van een oude man die straatkatten te eten geeft en vanwege het slechte weer ook voor de katten een paraplu heeft meegenomen.”
© Masakazu Ikeguchi - Two Umbrellas
Martijn: “Takehiko Nakafuji is een typische Japanse straatfotograaf in de traditie van de grootmeester Daido Moriyama. Zijn werk heeft een hoog contrast en is vaak vanuit een interessante hoek genomen. Er zitten verrassend veel katten of referenties naar katten in zijn werk, zoals bij deze fascinerende schoorsteen.”
© Takehiko Nakafuji
Martijn: “Shinji Otani is een Japanse fotograaf die in Nederland woont. Voor zijn reeks voor het Neko project bracht hij een bezoek aan het Kattenkabinet in Amsterdam, waar hij een aantal dubbelbeelden creëerde van de excentrieke inrichting van dit leuke museum.”
© Shinji Otani
Martijn: “In dit mysterieuze beeld maakt nekograaf Kentaro Araki heel mooi gebruik van licht en schaduw. Hoewel de kat niet zichtbaar is in de foto, is het heel duidelijk een kattenfoto.”
© Kentaro Araki
Martijn: “Miki Shigenori maakte gewoon een hele leuke kattenfoto!”
© Miki Shigenori - Invisible Wall