Rossini’s komisch kattenduet
De Italiaanse componist Rossini (1792-1868) maakte furore tijdens de Romantiek. Hij mocht Beethoven tot zijn fans rekenen en componeerde een muziekstuk waarin er tot treurens toe ‘gemiauwd’ wordt. Het beroemde kattenduet.
Als je het kattenduet van Rossini in een gesprek laat vallen, zijn er twee mogelijkheden. Ofwel horen de mensen het in Keulen donderen, ofwel denken ze spontaan aan die twee jonge, verlegen koorknapen die het op een miauwen zetten, tot groot jolijt van het aanwezige publiek.
Rossini stond dan ook bekend om zijn komische opera’s zoals ‘de barbier van Sevilla’. Hij was in die tijd zelfs beroemder dan Ludwig van Beethoven himself. Men beweert dat hij zijn partituren op bed schreef en het vertikte ze op te rapen als er eentje op de grond dwarrelde. Nog liever ging hij opnieuw aan het schrijven.
Duetto buffo di due gatti
De partituur van het kattenduet of ‘Duetto buffo di due gatti’ ken ik goed omdat ik het stuk zelf heb uitgevoerd voor een kindermusical. Het is een populair werk voor twee sopranen dat vroeger vaak als bisnummer opgevoerd werd. In de liedtekst wordt enkel het woord ‘miauw’ gebruikt. Kwatongen beweren dat Rossini het stuk niet zelf schreef, maar dat de Engelse componist G. Berthold de pluim vasthield. Deze laatste zou het stuk gebaseerd hebben op Rossini’s opera ‘Otello’.
Gioachino Rossini & een stuk van zijn partituur
De punker van zijn tijd
Je mag Rossini gerust de punker van zijn tijd noemen, want het kattenduet past helemaal niet in het muzikale keurslijf van de 19e eeuw. Opera’s werden toen vaak in het Italiaans of Engels geschreven en de teksten behandelden meestal religieuze thema’s. Rossini daarentegen schudde een ganse compositie rond het woord ‘Miauw’ uit zijn pluim. Je moet het maar durven. Maar net daardoor werd het kattenduet universeel en wordt het tot op de dag van vandaag wereldwijd gesmaakt.
Twee bekvechtende katten
Er is heel wat inleving nodig om de interactie tussen de twee katten gestalte te geven. Het stuk begint vrij eenvoudig en bouwt ritmisch en melodisch op. Na een tijdje versnelt het ritme en moet je steeds meer noten in één ‘miauw’ persen. Het duel tussen de twee bekvechtende katten wordt steeds ingewikkelder en je hoort heel goed hoe de oplopende discussie wordt verklankt. Voor mijn eigen musicalvoorstelling koos ik voor een vereenvoudigde eenstemmige versie. Ik wou de kinderen niet afbeulen zoals de koorknapen in het filmpje ;-).
Twee verlegen knoorknapen miauwen tegen elkaar op
De alom bekende versie met de twee onschuldige koorknapen. Tijdens het kijken vraag je je voortdurend af wat er door hun hoofd gaat en of ze vandaag nog aan die episode herinnerd willen worden.
Dit is de musical ‘Miauw! Oeps! Kwam dat uit mijn mond?’, die ik zelf uitvoerde met een groep 11-jarige kinderen. Je kan het ‘gemiauw’ aanhoren vanaf 13:24.
Een zeer expressieve, soulvolle en grappige versie, uitgevoerd door zangeressen Chinwe Enu en Adrienne Ivey. Wat een contrast met de bijna stoïcijnse koorknapen. En wat een apotheose!
Wil je zelf ook een poging wagen? Zet dan thuis je keel open met deze karaoke versie. Zorg er wel voor dat je ramen en deuren goed gesloten zijn, want een burenruzie is het niet waard.
