De eerste Europese kattenfotograaf

In 2014 riep Kattenopvang Waasland je hulp in om adoptiekatten te portretteren. Was dat het startschot?

Katty Plevoets: “Door mijn grafische opleiding was ik altijd al gebeten door fotografie. Toen ik mijn eigen zaak Katsign in 2011 startte, was er nog geen sprake van kattenfotografie. In 2014 koos Kattenopvang Waasland voor een professionele shoot om hun asielkatten sneller aan een gouden mandje te helpen. Zo kwam ik in het vizier en het heeft me sindsdien niet meer losgelaten. Ik begon te experimenteren en ontwikkelde gaandeweg mijn eigen stijl. Ik volgde ook heel wat opleidingen over kattengedrag omdat ik katten wou doorgronden. Je moet immers weten hoe ver je kan gaan tijdens een shoot.”

Je hebt veel geoefend met je eigen katten, Boris en Casper. Vertel eens iets over hen?

“Boris is een Blauwe Rus met 13,5 kattenjaren op de teller, een oude knar dus. Hij heeft epilepsie sinds zijn kittentijd, maar dat houden we goed onder controle. Door zijn medicatie heeft hij flink wat gewicht gepakt en hij heeft ook last van artrose. Speciaal voor hem hebben we overal opstapjes in ons interieur voorzien.” 

“Boris heeft de typische karaktertrekken van een Blauwe Rus, zoals een sterk willetje. Hij houdt niet echt van vreemden en het kan jaren duren voordat hij ontdooit. Hij babbelt graag en geeft bv. aan wanneer hij gaat eten of op je schoot wil liggen. Het is een echte schoothanger en hij dut graag op de stoel onder de tafel in de living of onder de dons. Als ik ‘poot’ zeg en hij zijn pootje in mijn hand legt, krijgt hij een snoepje. Aangeleerd via clickertraining.”

“Casper is net 12 geworden en komt van Het Blauwe Kruis in Wommelgem. Wij hebben hem geadopteerd toen hij zes maanden was. Toen we zijn naam in het asiel scandeerden, kwam hij meteen als een zwarte panter naar ons toegerend. Geen betere manier om jezelf te verkopen. En nee, zwarte katten brengen geen ongeluk, integendeel, ze zijn zo lief!” 

“Casper is een allemansvriend en een echte babbelaar. Hij heeft precies nood zijn dag in geuren en kleuren te vertellen. ‘S avonds geniet hij van zijn sessie met de hengel en tijdens het zot kwartiertje grolt hij als een hondje terwijl hij als een dolleman door het huis spurt. Voor het slapengaan claimt hij z’n buikmassage, meestal in de badkamer waar hij zich lekker kan neervleien. Hij slaapt graag op de grond of op een tapijt.”

“Hij kan ook een kunstje. Als ik ‘touch’ zeg en hij mijn hand aanraakt met zijn neus en poot, krijgt hij een snoepje. Ook aangeleerd via clickertraining. Het is geen schootkat zoals Boris, hij maakt enkel een uitzondering voor de schoot van mijn man, maar enkel in lighouding. Voor de rest is hij heel aanwezig, en vanzelfsprekend wringt hij zich het liefst tussen mijn armen en mijn toetsenbord als ik aan het werken ben.”

Zijn katten moeilijke modellen? 

“Katten zijn inderdaad niet de meest makkelijke modellen. Dieren blijven nu eenmaal dieren. Toch heb ik al veel kattenmodellen gehad die vanaf de eerste minuut op mijn set klaarlagen met een air van ‘bring it on, waar wacht je op’. Maar het blijven eigenwijze beesten!” :-)

Fotografeer je altijd bij de mensen thuis? 

“Ja, omdat de meeste katten liever niet in de reismand kruipen omdat ze dit associëren met een dierenartsbezoek. Ik wil ze ook de stress van een autorit en een vreemde locatie met onherkenbare geuren besparen. De enige stressfactor die dan overblijft, ben ikzelf, omdat ze me niet kennen.”

Hoe bereid je je voor?

“Je kan je niet echt voorbereiden. Ik heb nog altijd een gezonde dosis stress voor elke shoot. Wat als de kat geen zin heeft om te poseren? Die vraag spookt zelfs na al die jaren nog altijd door mijn hoofd. Vooraf heb ik een goed (telefonisch) gesprek met de eigenaars zodat ik me een beeld kan vormen over de relatie met hun kat(ten). Ik vraag ook altijd een paar foto’s op voorhand, zodat ik weet hoe de katten eruit zien. Dat is ook handig voor mijn belichting.”

Hoe lang duurt een shoot gemiddeld en wat is je grootste uitdaging?

“Een kat laten relaxen en genieten voor mijn lens, dat is mijn grootste challenge. Voordat ik mijn set opbouw, probeer ik eerst het vertrouwen van de kat(ten) te winnen. Die klik is nodig om te weten wat ik eruit kan halen. De meeste katten assisteren me tijdens de opbouw van mijn set door in mijn tassen te snuffelen. Ze weten deksels goed waar de speeltjes en de kruiden verstopt zijn! Als ze echt geen zin hebben om te poseren - denk aan het welgemeende f*ck you pootje - ga ik op zoek naar een ander plekje. Dat vraagt enige creativiteit en improvisatie, desnoods ga ik plat op mijn buik en door mijn knieën. 😀 Gemiddeld duurt zo’n sessie een 2-tal uren.”

Welke trucjes tover je uit je mouw om de katten (en de baasjes) bij de les te houden?

“Ik heb een kleine trucjesdoos met heel veel verschillende speeltjes en kruiden. Elke kat heeft zo zijn voorkeur om te jagen en te spelen, en daar moet je op inspelen. De kruiden (catnip, valeriaan of matatabi) haal ik pas op het laatste moment te voorschijn om te testen wat ze leuk vinden, ofwel in pure vorm, ofwel verstopt in een speeltje. Met kruiden ben je best voorzichtig als er meerdere katten in het spel zijn. Het kan zijn dat ze daardoor wat agressiever spelen, en dat komt de shoot niet ten goede.”

“De eigenaars moeten muisstil zodat hun katten niet afgeleid worden. Katten reageren immers op het minste geluid om hun omgeving te scannen. De kattenbaasjes mogen wel helpen door speeltjes vast te houden of de aandacht van de kat te trekken, maar enkel op mijn commando zodat ik ‘het juiste moment’ kan bevriezen. Het gebeurt wel eens dat ik samen met de eigenaar in een kramp op de grond lig om toch maar dat perfecte plaatje te schieten. Het is lachwekkend en grappig tegelijkertijd, maar het is wel een hele belevenis. En achteraf brengen de beelden al die herinneringen terug naar boven. Gegarandeerd leuke verhalen en anekdotes!” 

Je slaagt erin zelfs de moeilijkste exemplaren te laten poseren. Wat is je geheim? 

“Ik begrijp de kattentaal. Je moet weten hoe ver je kan gaan en wanneer je moet stoppen. Katten springen nogal eens van de hak op de tak: even dit doen, even spelen, nee, toch maar niet, even pootje omhoog, even wassen, hapje eten, een plasje doen, en ga zo maar door. Je houdt hier best rekening mee tijdens een shoot, je moet dat gewoon toelaten. Go with the flow, en je krijgt heus de aandacht wel terug van de kat.”

Maak je zo het verschil? 

“Ik heb mijn eigen stijl en aanpak. Veel eigenaars zijn verbaasd dat ik hun kat(ten) in de gewenste houding krijg voor een shoot. Voor minder ga ik ook niet, want ik wil dat je hun ziel in hun ogen ziet. Met mijn beelden wil ik emoties oproepen, ze moeten je raken.”

Kies je bewust voor een neutrale achtergrond op je foto’s?

“Ja, dat is heel bewust, het is mijn handtekening. Ik wil focussen op de ogen, de snorharen, de look, de blik en het karakter van de kat. Drukke achtergronden zijn storend en zuigen de aandacht weg. Ik wil een tijdloos kunstwerk creëren dat in elk interieur past. Het is ook makkelijker twee of meer beelden samen te voegen zodat het lijkt alsof de katten samen geposeerd hebben.”

Welk toestel gebruik je?

“Ik werk met een Canon 5D mark III. Qua lenzen gebruik ik een 24-70 mm of een 50 mm. Het hangt er vanaf hoe dicht ik bij de kat mag komen. Bij heel schuchtere katjes gebruik ik daarom af en toe een lens van 135 mm. Ik toets ook altijd af of ze flitslicht verdragen of niet.”

De mooiste kattenfoto volgens jou?

“Toen ik twee jaar geleden een stand had op het Festival dei Gatti in Vaprio D’adda nabij Milaan, maakte ik kennis met Marianna Zampieri. Zij is de auteur van het boek ‘Cats in Venice’, een prachtig boek met zwart-witportretten van Venetiaanse katten. Achter elke kat zit ook een verhaal en het is heel grappig geschreven. Zij maakt ook super mooie portretten van straatkatten.”

Op welke foto van jezelf ben je het meest trots? 

“De foto van Nelleke, een heel angstig katje. Ze was enkele dagen voor de shoot enorm geschrokken, dus was ze uiteraard argwanend tegenover mij. Na heel lang beraad met de eigenaars verhuisden we naar de zolderverdieping (de man cave des huizes). Daar ging ze in de zetel op een zwarte plaid zitten, veilig naast haar kattenbaasje. Ze was ontspannen en poseerde als een echt model. De stress viel volledig weg, maar vanaf het moment dat haar kattenbaasje opstond, spurtte ze weer weg naar een veilige plaats.”

Wat is het mooiste compliment dat je ooit kreeg?

“Als mensen een traantje wegpinken tijdens de viewing van de afgewerkte beelden. Als ik emoties oproep, is mijn opzet geslaagd.”

Sommige van je kattenmodellen zijn ondertussen gestorven. Hoe ga je daarmee om?

“Het raakt me telkens diep. Ook al heb je die katjes maar eventjes gekend, het was telkens intens. Je hebt met ze gewerkt, gespeeld en alles uit de kast gehaald om hun persoonlijkheid zo goed mogelijk op foto vast te leggen. Zelfs als ik achteraf die beelden terugzie, borrelen de emoties in mij op. Zo is er het verhaal van Wibo, een rosse senior van 17 jaar oud. Wibo verloor eerst een oogje door kanker, en kort daarna werd hij getroffen door leverkanker. Het ging snel bergaf met hem. Zijn baasje plande in allerijl een shoot om toch nog een mooie herinnering te hebben. Wibo stierf vier dagen na de shoot.”

Ontdek meer werk van Katty Plevoets op haar website. Je vindt er ook heel wat kattenspullen die ze in haar Antwerpse Katshop aanbiedt.